Van Kedisi

VAN KEDİSİ'NİN ÖNE ÇIKAN ÖZELLİKLERİ

Van kedisi kuvvetli bir vücudu olan orta ile büyük boyutta bir kedidir. Yarı uzun tüylü postu, sadece baş ve kuyruğunda renkli yamalar bulunan temelde düz beyaz rengi ile ayırt edilir. Postu ayrıca özel bir his verir ve su geçirmez, bu da Van kedilerinin suyu sevmelerini açıklar.

Kehribar, mavi veya biri kehribar diğeri mavi renklerde olabilen, ceviz şeklinde büyük gözleri bulunur. Kulakları, yuvarlak hatlı ve kama şeklindedir; başları üzerinde oldukça yüksek bir seviyede bulunur.

VAN KEDİSİ IRKININ TARİHİ

Gemi yaklaşık 5.000 yıl önce Ağrı Dağı’na geldiğinde, Nuh hayvanların karaya dokunma arzusunda ezilmelerini önlemek için onları biraz meşgul etmeliydi. Koşuşturmada, Nuh iki beyaz ve kırmızı kedinin suya atlayıp kıyıya yüzdüğünü fark etmedi. Sel suları geri çekildiğinde, kediler o zamandan beri yaşadıkları ağrı Dağı’nın yaklaşık 75 mil (121 km) güneyinde bulunan Van Gölü’ne doğru yola çıktılar. Bu hikâye, Türkiye’nin Van Gölü bölgesinde yaşayan eski bir cins olan Van Kedisi’nin ortaya çıkmasıyla ilgili büyüleyici bir efsanedir.

Van kedileri, Ermenistan, Suriye, İran, Irak ve Rusya‘nın yakın bölgelerinde de bulunabilir. Bu muhteşem kuyruklu yüzme kedisinin tarihi, en azından efsaneler kadar ilgi çekicidir. Yüzme kedisi olarak da adlandırılan Van kedisi, suya olan hayranlığı ile bilinir. Van kedilerinin suyu sevmesinin en olası açıklaması ise yerel bölgenin sıcaklığı olacaktır. Burada nazik ve narin bir ortam yok; Türkiye’nin en büyük gölü ve dünyanın en yüksek göllerinden biri olan Van Gölü, hem yaz hem de kış aylarında aşırı sıcaklıkları ile bilinir. Yaz sıcaklıkları 100°F’nin (37,8°C) çok üzerine çıktığından, Van kedileri serinlemek için yüzmeyi öğrenmiş olabilir. Ya da belki de bu cins, Van Gölü’nün tuzlu sularında hayatta kalabilen tek balık olan ringa balığını avlıyordu. Van kedisinin suya toleransının nedeni ne olursa olsun, muhtemelen bu kaşmir benzeri kürkünün kalın gelişmesinin sebeplerinden biri.

Ev kedileri genelde suyu sevmez. Bunun nedeni büyük ihtimalle tüylerini (kürklerini) sürekli düzen içinde tutmak istemeleridir. Van kedilerinin kaşmir kürkü suya dayanıklıdır, bu da kedinin kürek çekmesine ve nispeten kuru olmasına izin verir. Bu kedi türünün, Van Gölü bölgesine ne zaman geldiğini ve nereden geldiklerini kimse kesin olarak bilmiyor. Kuzey Amerika’ya yeni gelen bir tür olmasına rağmen, bu Türk ırkı binlerce yıldır Van bölgesinde yaşıyor. M.Ö. 5000 yılına kadar uzanan yerli süslemeler, bir Van kedisine şaşırtıcı derecede benzeyen kedileri tasvir ediyor.

Eğer öyleyse, Van kedileri var olan en eski kedi ırklarından biri olabilir. Van kedilerinin Avrupa’ya ilk olarak 1095 ile 1272 yılları arasında Haçlı Seferleri’nden dönen askerler tarafından getirildiği söylenir. Yüzyıllar boyunca, Van kedileri Doğu kıtalarında işgalciler, tüccarlar ve kâşifler tarafından taşınmıştır.

Van kedileri çeşitli isimlerle anılmıştır: Doğu Kedisi, Türk kedisi, Ringtail Kedi ve Rus Uzun Tüylü gibi…

Van kedilerinin modern ve daha iyi bilinen tarihi, 1955’te İngiliz vatandaşları Laura Lushington ve Sonia Halliday’a Türkiye’yi gezerken iki Van kedisi verildiğinde başladı. Cins o zamanlar İngiltere’de bilinmediğinden, onların Kedi Fantezi Yönetim Kurulu (GCCF) tarafından tanınması için çalıştılar. İngiliz hayvan yetiştiricisi Lydia Russell, halkı Van kedisi ırkı ile tanıştırmada ve İngiltere ve Avrupa’daki hayranların ilgisini çekmede de etkili oldu. Russell ayrıca yeni yetiştiricilerin Van kedisi üreme stoklarını elde etmelerine yardımcı oldu. İlk başta, gidiş yavaştı. Van kedilerini elde etmek, Türkiye’ye çok sayıda gezi anlamına geliyordu ve kediler İngiltere’ye girmek için uzun karantina dönemlerinden geçmek zorunda kalıyordu. Bununla birlikte, Van kedilerinin doğru olduğu tespit edildi ve 1969’da, Türk Van kedisine, Fantezi Yönetim Kurulu (GCCF) tarafından saf soyağacı statüsü verildi.

GCCF’ye ek olarak, Van Kedisi, Fédération Internationale Féline (FİFe), Çin kedi meraklıları Derneği (CAA) ve Avustralya kedi Federasyonu (ACF) tarafından kabul edilmektedir. İlk Van kedisi yavruları 1970’lerde Amerika’ya geldi. Yetiştiriciler Barbara ve Jack Reark 1983’te bu cinsle çalışmaya başlayana kadar Van kedileri Kuzey Amerika’da gelişmeye henüz başlamamıştı.

1985 yılında TİCA, Van kedisine şampiyon statüsü verdi.

1980’lere kadar, Van kedileri, Türk halkı tarafından evcil hayvan olarak çok değerli olmasına rağmen, resmi olarak tanınmadı.

Bugün Van kedileri, Angora’nın uzun zamandır yetiştiricisi (üreticisi) olan Ankara Hayvanat Bahçesi ile bağlantılı olarak Türk Tarım Koleji tarafından korunuyor.

Van kedilerinin artık Türkiye’den ihraç edilmesine izin verilmiyor ve yeni Van kedilerinin çoğu Avrupa’dan geliyor.

VAN KEDİSİ KİŞİLİĞİ

Van kedisi bakımı çok zor olmayan bir kedi türüdür. Kürkü uzun tüylerden oluştuğu için haftada 2-3 kere taranmaya ihtiyaç duyar. Uzun tüylerini nazikçe yolmadan tarayabileceğiniz geniş aralıklı bir kedi tarağı kullanmalısınız. Gözlerinin etrafının özenle temizlenmesi gerekmektedir. Göz çevresindeki tüyleri uzun olduğundan, kir tutmaya müsaittir. Her kedide olduğu gibi, veteriner kontrolleri aksatılmamalıdır.

VAN KEDİSİ BESLENME DÜZENİ

Etçil olan Van kedileri protein ile beslenir. Bu nedenle protein bakımından zengin içerikli mamalar tercih etmeniz gerekir. Her evcil hayvan gibi Van kedisi sahiplenmenin de bir maliyeti vardır. Bu maliyeti en aza indirmek için kedinize alacağınız mamanın nerede daha uygun fiyatlı olduğunu karşılaştırabilir ve internet üzerinden de fiyat araştırması yaparak sizin için en uygun olanı alabilirsiniz.

VAN KEDİSİ TÜY YAPISI VE RENKLERİ

Kaşmir benzeri bir dokuya sahiptir. Yarı uzundur; Köklere doğru yumuşaktır. Astar izi yoktur. Kendi bölgelerinin iklimindeki aşırılıklar nedeniyle, bu cins iki farklı yün uzunluğuna sahiptir. Yaz kürkü kısa, kısa tüylerin görünümünü taşır; kış kürkü de önemli ölçüde daha uzun ve daha kalındır. Kulaklar, bacaklar, ayaklar ve karın tarafları fazla geniş değildir. Yüz kürkü kısadır. Ön boyun tüyleri kıvrımlıdır ve tam fırça kuyruğu yaşla birlikte daha belirgin hale gelir.

Beyaz tüyleri olan Van Kedisinin; başında ve kuyruğunda sarı kahve ve daha koyu tonlarda tüyler olabilir ve kuyruğu tilki kuyruğu gibi kabarık şekildedir.