KÖPEK YAVRUSU SAHİPLENMEDEN ÖNCE BİLİNMESİ GEREKENLER
Evinizde dünyalar tatlısı bir köpek yavrusuna sahip olmak ve onunla hoşça vakit geçirmek, bir çoğumuzun kurduğu en güzeller hayallerden birisi. Evet bu fikir kulağa güzel geldiği kadar basit ve rast gele bir süreç değildir. Köpek aldıktan sonra o güzel hayallerinizin bir felakete dönüşmemesi için bilmeniz gereken birçok etken var. Bunlar nelermiş gelin size tek tek anlatayım.
KÖPEK ALMADAN ÖNCE BİLİNMESİ GEREKENLER
Unutmayın evinizde bir köpeğe bakmak sorumluluk ve özen isteyen bir süreçtir. Yeri geldiğinde bir köpek yavrusuna bakmak bir insan yavrusuna bakmaktan daha zor olabilir. Yeni evli çiftlerin yaptığı en büyük hata bir hevesle köpek yavrusu almak ve halıya yaptığı ilk çişten sonra yaşanan büyük pişmanlıktır. Çocuklu çiftlerin ise tamamen çocuğa bir arkadaş, can yoldaşı olması için aldıkları köpek yavrusunun ciddi bir özen ve bakım istediğini fark ettikten sonra yaşadığı pişmanlıktır. Çok iyi bilinmelidir ki hiçbir köpek yavrusu size çiş eğitimi ile gelmez. Yavru köpek ilanlarında belirtilen çiş eğitimi almıştır ibaresi tamamen bir satış taktiğidir. Ola ki bir köpek yavrusu kısa süreli bir çiş eğitimi almış olsa dahi yer değiştirdiğinde tekrar çiş eğitimi verilmesi gereklidir. Bu tıpkı ilk defa misafirliğe gittiğiniz bir evde ev sahibine tuvaletin yerini sormanıza benzer. Yavruda ilk defa yeni tanıştığı ortamda nereye çiş ve kaka yapacağını bilemez. Çiş eğitimi yaklaşık yedi ila yirmi bir gün arasında sürmektedir, bu süreçte ve bu sürecin akabinde de köpek yavrusunun halıya, parkeye ya da rastgele bir yere çiş yapması olasıdır. Bu sepele de köpek yavrusu almadan önce buna kendinizi hazırlamanız gerekir, eğer ki çiş konusunu aşamayacağınızı düşünüyorsanız bir kedi almak sizin için daha mantıklı bir seçim olabilir. Çiş eğitimi zorluğundan dolayı seçiminizi kedi yavrusundan yana yapacaksanız kedilerde köpeklerdeki gibi duygusal etkileşim olmayacağını da göz önünde bulundurunuz. Köpek almadan önce bilmeniz gereken bir diğer etkende yaşayacağınız tüy sorunu olmalıdır. Maalesef tüy dökmeyen köpek ırkı diye bir ırk yoktur minimumda olsa muhakkak her köpek ırkında tüy dökümü mevcuttur. Özelliklede altıncı aydan sonraki tüy yenilenmesi döneminde ve bir yaşından sonra tüy dökümüne sıkça rastlanır. Yaz ayların tıraş ettirmek ne kadar çözüm gibide gözükse geçici bir yöntemdir. Bu yüzdende bilinmelidir ki bir köpek almak aynı zamanda her gün ya da birkaç günde bir köpeğinizin fazla tüylerini taramak ve halıya, koltuğa dökülen tüyleri toplamak anlamına gelir. Tabi iş bu kadarla kalmıyor sonuçta köpek yavruları da bir çocuk gibi enerjik ve kıpır kıpır olacaktır, bu sebeple de ev içerisinde koşturacak, olur olmadık havlayacak, belki birkaç eşya devirecektir. Buraya kadar yazdıklarım fiziksel etkenler bir de köpek yavrusu almanın duygusal bir boyutu var. Bir köpek yavrusu olur olmadık zamanda sizinle oynamak isteyecek ya da kendisine sık sık ilgi ve sevgi göstermenizi isteyecektir. İlk zamanlar siz göz önünden uzaklaştığınızda ağlayacak, geceleri sizden ayrı uyumak istemeyecektir. Sözün özü bir köpek yavrusunun bakımı en az bir insan yavrusunun bakımı kadar emek ister, eğer ki bu sorumluluğu yerine getirebileceğinizi hissediyorsanız köpek almak için ilk adımı atmışsınız demektir.
SÜT SÜRECİ
Bir köpek yavrusu alırken insanlar öncelikle fiyata odaklandığı için yavrunun süt sürecini göz ardı etmektedir. Fakat süt süreci yavrunun bütün ömrünü ve hastalıklar karşında direncini etkileyen en önemli faktördür. Anne sütü yavruyu sadece doyurmaz aynı zamanda vücudunda antikor üretmesini de sağlar. Hiçbir zaman unutulmamadır ki anne sütü haricinde yapay süt tozları veya da bebek mamaları asla yavru vücudundaki antikor oranını arttıramaz, bu yüzdende alacağınız yavrunun minimum elli gün anne sütü almış olması gerekir. Bir köpek yavrusunun üç ya da dört ay kadar anneyi emmesi gerektiği bilgisi kulaktan kulağa yayılan yanlış bir bilgidir. Süt sürecinin bittiği yavrunun diş boyu ile anlaşılır. Anne sütünden aldığı proteinlerle dişleri uzayan yavrular bir süre sonra anneyi emmek istediklerinde yeteri kadar süt aldıkları için diş boyları son halini almış olacak ve yavrular annenin memesinde kızarık ve tahrişler meydana getirir. Süt sürecinin tamamlandığına karar veren anne yavrular süt emmek istediğinde onlardan uzaklaşmaya ve onları engellemeye başlar, bu da ortalama elli günlük ile elli beş günlük bir süre arasına denk gelir. Tam bu dönemde süt süreci biten yavrular üretici tarafından önce konserve mamaya ardından kuru mama ve konserve karışımına onunda ardından tamamen küçük taneli mamaya geçişi yapılmalıdır. Bu sayede de yavru siz alacağınızda kuru mama yiyor halde olmalıdır. Kesinlikle süt sürecini tamamlamamış ve kuru mama yemeye geçmemiş köpek yavrusunu tercih etmeyiniz.
AŞI ÖNCESİ TEDAVİLER
Köpek yavrusu alınırken doğru bilinen yanlışlardan biride köpeğin aşılarının yapılmış olmasıdır. Köpek yavrularının aşıya hazır olabilmesi için minimum altmış günlük olması gereklidir fakat yavrunun aşı gününe kadar hazır olması için düzenli yapılması gereken tedaviler vardır. Bunlardan biri iç ve dış parazit tedavileridir. Alacağınız yavrunun on beş, otuz ve kırk beş günlük iç parazitlerinin yapılmış olması gerekmektedir. Yavru eğer ki bahçe ya da açık bir alana sıkça çıkıyorsa otuzuncu gününde minimum miktarda dış parazit tedavisi uygulanmalıdır. Bir diğer tedavide destekleyici dediğimiz puppy dp dir. Puppy dp köpek yavrusunun vücut direncini arttırmada yardımcı olarak gençlik hastalığı ve parvo virüsünün olası etkilerine karşı yavru vücudunun dirençli olmasında önemli rol oynar. Bir köpek yavrusu alacağınızda bu tedavilerin yapılıp yapılmadığını muhakkak sorunuz. Şunu biliniz ki her köpek yavrusu içerisinde tenya dediğimiz şerit halindeki kurtçuklarla doğar. İç parazit tedavisi yapılmamış bir yavrunun içerisindeki tenyanın boyu on beş santimetreyi bulabilir bu da hiçbir tedavinin işe yaramayacağı ve yavrunun acı içerisinde öleceği anlamına gelir.
ÇİFTLİK ÜRETİMİ Mİ YOKSA EV ÜRETİMİ Mİ
Bir köpek yavrusu alırken doğal olarak kaygılandığınız ilk konu sağlık. Kafalardaki en önemli soru çiftlik üretimimi yoksa ev üretimimi almalıyım. Öncelikle en önemli unsur işinin ehli olan doğru üreticiyi bulmaktır. Ev üretimi bilinen genel kanı itibariyle daha sağlıklı olduğu yönündedir ama yanlış üretim süreci alacağınız yavrunun sağlığını tehlikeye atar. Asla unutulmamalıdır ki üretim yapmak ile bir köpeğe bakmak aynı şeyler değildir. Alacağınız yavrunun anne ve babasının bağışıklığı güçlü olmalıdır bununda en etkili yolu anne ve babanın doğal doğa koşullarında yetişmiş olmasıdır. Özetle alacağınız yavrunun anne ve babası tozlu topraklı, yeterince güneş gören, rüzgar sirkülasyonun olduğu bir ortamda yetişmiş olmalıdır. Bunun için en uygun üretim yerlerinden biri bahçe ortamıdır. Köpek topraktan yeterli mineralleri aldığı gibi güneşten de gereken D vitamini sağlayıp, bulunduğu açık hava ortamı sayesinde bağışıklığı daha güçlü olup bunu da yavruya aktarmış olacaktır. Yavrunun da doğal ortama bir müddet maruz kalması anne sütünden aldığı antikorları destekleyecektir. Bu süreç kesinlikle sizde köpeklerin soğuk ve sıcakta korunaksız koşullarda olacağı izlenimini uyandırmasın burada söylenmek istenen ev üretiminin kesinlikle bahçeli doğal koşulların sağlanabileceği bir evde yapılmasıdır. Peki apartman dairesinde üretilmiş bir yavru alacaksak ne olur? Elbette ki herkes tozlu topraklı bir alanda oynayıp üstü batık bir köpek yavrusu yerine Show room tarzı bir yerde gayet süslü bir köpek yavrusunu tercih edecektir. Fakat tamamen apartman dairesinde üretilmiş bir yavru toprağı, güneşi, rüzgarı görmeyen doğal ortamdan uzak bir şekilde yetişen anne ve babadan dünyaya geldiği için bağışıklığı her zaman için daha riskli olacaktır. Bu nedenle süt sürecine olabildiğince önem verilmelidir. Ev üretici bilinçsiz yada ilk defa yavru sahibi olmuş ise büyük ihtimal yapması gereken parazit tedavileri ve destekleyicilerden habersiz olacaktır. Bu gibi durumlarda yavrunun 30. Ve 45. Gününde parazit tedavilerinin daha sonrasında da Puppy dp’nin uygulanıp uygulanmadığını sorun. Üreticinin sözleri ne olursa olsun muhakkak alacağınız yavrunun ağzını koklayınız. Baskın bir kötü koku alıyorsanız bilin ki yavru içerisindeki tenyalar 12-15 cm’ye kadar ulaşmış ve tedavisi imkansız bir hal almış olabilir. Apartman dairesi yada kapalı ortamda yapılan üretim sonucu yavruların yaşamayacağı anlamına gelmez ama unutmamalısınız ki her zaman sağlık açısından daha riskli olacaklardır. Peki çiftlik üretimi tercih etmeli miyiz? Yetersiz ve hatalı yapılan çiftlik üretimlerinde birçok ırk ve batımdan doğan yavru bir arada bulundukları için bir tanesinde olan virüs salgın halinde diğerlerine de yayılacaktır. Yetersiz beslenmeden ve kısa tutulan süt sürecinden dolayı yavrularda ölüm riski çok yüksek olacaktır. Bu gibi durumlara sebebiyet vermeden önce üretimin yapıldığı çiftliği detaylı bir şekilde görün. Irkların her birinin ayrı bölmeli alanları olup olmadığını gözlemleyin. Kesinlikle üretime dahil belgelerinin ve denetimlerinin olup olmadığını sorunuz. Anlaşmalı bir veterinerlerinin olup olmadığını ve süreçlerin kim tarafından takip edildiğini öğreniniz. Çiftlik hakkındaki yapılan internet yorumlarını dikkate alınız. Çiftlik sahiplerinin bilgi seviyesinin ne durumda olduğuna dikkat ediniz.
SATIŞ SONRASI DESTEK
Evet bir beyaz eşya, cep telefonu, yada elektronik bir ürün değil canlı, kıpır kıpır size yıllarca arkadaşlık edecek bir can yoldaşı alıyorsunuz. Bu sebeple yanında bir kullanma kılavuzu olmayacağı aşikar. Peki bir köpek yavrusu aldıktan sonra ne yapılması gerektiğini biliyor musunuz? Belki daha önce beslemiş ve kendinizce tecrübe edinmiş olabilirsiniz fakat ilk defa besleyecek olanlar için sıfırdan bir başlangıç demektir bu. Daha önceden bir köpek bakmış olsanız dahi zor durumda kaldığınızda yada bildiğiniz yanlışı düzeltecek bilgi sahibi bir kişiden köpek yavrusu almanız çok önemli. Genellikle evinde ilk defa yavrulatmış kişiler size ya bilgi vermeyecek yada doğru yanlış kendilerince ne biliyorsa size aktaracaktır. Sonuçta her köpek tek düze birer kopya değildir bu yüzden karşılaştığınız problemlerde size yol gösterecek birinden almaya özen gösterin. Bir köpek yavrusu aldıktan sonra aşısı, maması, kakası, yeme alışkanlıkları, uyku düzeni, çiş eğitimi, sakıncalı yapılmaması ve yapılması gerekenler konusunda bilgilendirilmelisiniz. Köpek yavrusunu alacağınız kişinin tecrübesini ve bilgi düzeyini muhakkak sorgulayınız. Bazı kişiler fiyatın uygun olması sebebiyle evinde bilinçsizce yavrulatmış kişileri seçip daha sonrasında internetten gerekli bilgiyi alabileceğini düşünür. Unutulmamalıdır ki internet ortamında doğru bilgi olduğu kadar yanlış bilgilerde mevcuttur bu da uygulayacağınız bilginin yavru üzerinde kötü sonuçlar doğurmasına sebebiyet verebilir.
KÖPEĞİN HUYU
Evet bu başlığı okuyanlar buda ne diye şaşırmış olabilir. Köpek almadan önce yapılan araştırmalar köpek ırkının özelliklerine dairdir. Bu kalıp bilgiler geçerli olabilir ama köpeğin davranışlarında tek etken değildir. Nasıl her çocuğun huyu aynı değilse yada iki kardeşin bile huyları, alışkanlıkları farklılık gösteriyorsa bu durum köpeklerde de geçerlidir. Aynı ırka sahip iki kardeş köpekten biri çok hareketliyken diğeri daha sakin olabilir yada biri çiş eğitimini bir haftada tamamlarken diğeri yirmi günü bulabilir. Bunu yavruyu alırken bilmenize imkan yoktur. Bir köpeğin huy ve davranışları beşinci ayından sonra belirginleşmeye başlar. Nihayetinde huyu ne olursa olsun bir süre sonra ortak uyum içinde yaşamaya başlanacaktır. Bir köpek yavrusu almadan önce bunu da göz önünde bulundurmalısınız.
SAFKAN MI OLMALI YOKSA MELEZDE OLURMU?
Elbette bir yavrunun safkan olması ırk özelliklerini belirler. Safkan ırka yakın sentezlenen yavrularda yakın oldukları ırkın karakteristik özelliklerini taşıyacaktır. Burada en önemli husus yavruyu alacağınız kişinin sizi köpeğin ırkı konusunda doğru bilgilendirmesidir. Yanlış bilinen en önemli konulardan bir başkası ise safkan köpekler haricindeki köpeklerin zeki olmayacağı ve eğitilemeyecekleridir. İster bir melez ister barınaktan isterseniz de sokaktan bir köpek yavrusu sahiplenin bu yavrularda gayet zeki, duygusal, uyum içerisinde ve eğitilebilir olacaktır aradaki tek fark bir ırkın net bir karakteristik özelliğinin olmayışıdır. Köpek yavrusu alırken önceliğiniz sağlıklı olmasıdır daha sonrasında safkan yada melez olması sizin tercihinizdir.
KÖPEK YERİNE KEDİMİ ALSAM?
Köpek yavrusu alacak kişilerin kafalarındaki en önemli sorulardan biri kedi alsam daha mı rahat ederim. Elbette kedinin de avantajları olduğu gibi dezavantajları vardır. Kediler doğuştan tuvalet alışkanlığı ile geldiği için köpeklere göre bir nebze daha avantajlıdır. Kediye klozet eğitimi verilebilirken köpeğin yapısı itibari ile bu imkansızdır. Kedilerin yeme düzenleri tüm güne yayılırken köpeklerinki öğünler üzerinedir. Köpeklerin avantajlarına gelirsek köpeklerin ırklara göre karakteristik özellikleri değişirken kedilerin karakteristik özellikleri ırklar arasında olabildiğine yakındır. Köpekler insanları koruyucu kollayıcı üst tür olarak gördüğü için daha çabuk ve daha yoğun duygusal bağ kurabilirken kediler insanları büyük kediler olarak gördükleri için sadece kısıtlı çerçeveler içerisinde sizinle bağ kurabilecektir. Seçiminizi yaparken bunları göz önünde bulundurmalısınız.
ÜCRETSİZ SAFKAN KÖPEK YAVRUSU BULABİLİRMİYİM?
Elbette bir tanıdığınızdan yada arkadaşınızdan köpek yavrusu edinebilirsiniz. Fakat toplumda bilinenin aksine durum göründüğü kadar basit değildir. Safkan bir yavrunun ırkının korunarak size kadar ulaşması ciddi bir çaba ve maliyet gerektirir. İşinin ehli üreticiler yerine göre yılda bir alınacak batım için 365 gün boyunca köpeklere ilgi, alaka ve bakım yapar kızan dönemlerini gün gün takip ederler. Dış doğada yaşamını sürdüremeyecek olan özellikle küçük ırkların yazın serin kışın ise sıcak ortamda tutulması ve protein bakımından kaliteli mamalar ile beslenmesi gerekir. Sonrasında gerçekleşecek olan doğuma doğru gecelerce kontrol edilmesi, gerekirse uyumadan gözlenmesi, annenin yorgun düşüp yırtamayacağı ilk kesede müdahale edilmesi gerekir. Tabi ki süreç bununla da kalmaz ve doğum sonrasında sürekli anne ve yavruların dışkılarının temizlenip ortamın steril ve temiz tutulması sağlanmalıdır. Bir sonraki aşamada ise yavruların günü gelen iç, dış parazitleri ve puppy dp si yapılması gerekir. Diğer önemli husus ise köpek yavrularının sütten kuru mamaya kadar olan geçiş sürecidir. Zahmetli olan bu süreç doğru sağlanamadığında yavru uzun süreler isal olacak ve bağışıklığı büyük oranda düşecektir. Buraya kadar anlattıklarım zahmetli ve bir o kadarda masraflı bir süreçtir. Bu yüzden safkan ırkların, ırkları korunarak size kadar ulaşabilmesi için ciddi, zorlu bir emek ve zahmete katlanıldığı gibi ciddi masraflarda yapılır. Bu sürecin sonunda korunarak size kadar ulaştırılan bir yavruyu, verilen emeğin karşılığını ödemeden istemek bir lokantada yemek yedikten sonra hesabı ödemeden kalkıp gitmeye benzer. Eğer ki bir köpek yavrusuna ücret ödemek istemiyorsanız barınaktan yada sokaktan bir yavruyu da sahiplenebilirsiniz bu sayede o yavrularda korunaklı bir ortama ve bir aile ortamına geçmiş olur.
