Sphynx

SFENKS'İN ÖNE ÇIKAN ÖZELLİKLERİ

Kedi türleri arasında tüysüz olan tek kedi cinsi Sfenks kedileridir. Sahiplerine oldukça bağlı olan ve fazlasıyla yakınlık gösteren Sfenks kedileri ilk olarak Kanada ve civarında ortaya çıkmışlardır. Bu nedenle onlara Kanada Sfenks’i de denilebilmektedir. Adını Yunan mitolojisinden alan bu tüysüz kedi cinsi büyük gözler ve ince bir kuyruğa sahiptir. Görünümleri açısından çoğu kişi tarafından korkutucu görünseler de oldukça sıcakkanlı ve sahiplerine düşkün birer kedidirler.

SFENKS IRKININ TARİHİ

Sfenksler ilk olarak Kanada’nın Toronto şehrinde tesadüf eseri ortaya çıkmış olan bir kedi türüdür. Sfenkslerde genetik bir mutasyona rastlanmamış aksine doğal yollar ile mutasyona uğrayarak ortaya çıkmış bir türdür. Siyah bir kediden doğduğuna yönelik iddialar yer almaktadır. Tüysüz ve farklı bir vücut yapısı ile doğan Sfenksler, kedi meraklıları tarafından zaman içerisinde çiftleştirilerek çoğaltma çalışmalarına girişilmiş ve bu süreçte bilim insanlarından yardım dahi alınmıştır. Böylece Sfenksler sadece Kanada’nın eyaletlerinde değil ABD’nin Minnesota eyaleti başta olmak üzere diğer tüm eyaletlerde görülmeye başlanmıştır. Vücudunda çok az tüy bulunan Sfenks kedisinin yetiştirilmesi ve çoğaltılması ile tüysüz farklı kedi türleri de oluşmaya başlamıştır.

Çekinik gen olan tüysüzlük özelliğine sahip Sfenks cinsi kedilerin genetik yapıları incelenmiştir. Böylece çiftleşme dönemlerinde çekinik bu genin baskın olacak şekilde kodlanıp bu türün devamlılığı sağlanmıştır. Sfenksler “Kedi Meraklıları Derneği” ve “Uluslararası Kedi Derneği” tarafından kabul edilmiş özel bir cins kedidir. Sfenks kedileri ortak kedi ırkları grubuna giren eşsiz bir kedi türüdür.

Sfenks cinsi kediler Afrika kıtası ve diğer bazı ülkelerde “Mısır kedisi” olarak da anılmaktadır. Bu coğrafyada Sfenkslere “Firavun kedisi” de denilmektedir. Sfenksler bu adı sert bir mizaca ve tüysüz bir vücuda sahip olmalarından dolayı almışlardır. Görünümlerinin aksine oldukça uysal ve sahiplerine karşı da düşkün olan bu kediler soğuğa karşı ise oldukça kırılganlardır. Bu nedenle bakımları konusunda oldukça hassa canlılardır. Dolayısıyla Sfenksler iyi bakılması gereken birer kedi türüdür.

SFENKS KİŞİLİĞİ

Kedigiller arasında tüylere sahip olmayan tek kedi cinsi olan Sfenks kedileri, karakteristik özellikleri bakımından oldukça sadık ve uyumlu bir kedi türüdür. Diğer kedi cinslerine kıyasla şefkat dolu olan bu kediler eve gelen misafirlere de oldukça yakın ve samimi davranırlar. Arkadaş canlısı Sfenksler sadece insanlara karşı değil kendi türü ve diğer hayvanlar ile de iyi anlaşmaktadırlar. Diğer hayvanlarla olan iletişimleri onlara ev ortamında neşe saçmayı tetikleyen bir davranış biçimidir. Ve bunu sıklıkla gösteren nadide kedilerden biridir. Oldukça narin bir tür olan Sfenksler samimi oldukları kadar seviyeli de davranırlar. Bu özellikleri bakımından diğer hayvanlar ile anlaşmaları hem kolay olmakta hem de karşı türe incitmeden uyumlu ve mesafeli davranmaktadırlar. Sfenksler genellikle kendilerine ait bir kafes ya da yuva olmasını isteseler de sahiplerinin yanında vakit geçirmeyi ve uyumayı da tercih ederler.

Sfenksler atletik bir yapıya sahip ve oldukça oyuncu bir kedi türüdür. Enerjik aynı zamanda meraklı bir yapıları olan bu kediler, yeteri kadar ilgi görmediklerinde ev içerisinde yüksek yerlere tırmanmaya ve hızlı bir şekilde hareket etmeye başlarlar. İlgisiz kaldıklarında bu davranışı göstermeye meyillidirler. Bu davranışta bulunarak ev halkının dikkatini çekmeye çalışırlar ve onlardan ilgi beklerler. İlgi delisi olan Sfenksler, çocuklarla da oldukça iyi anlaşılır hatta çocukları sever ve onlarla sosyalleşmekten de zevk alırlar.

Oldukça zeki bir kedi cinsi olan Sfenks kedileri, eğitilebilirlik seviyesi en yüksek kedi türlerinden biridir. Hem zeki hem de tüm canlılar ile ilişkileri iyi olması açısından bulundukları her ortamda dikkatleri üzerine çekmeyi başarmaktadırlar. İnsanlarla iyi anlaşmaları Sfenksleri bilimsel araştırmalara da sürüklemiş ve yapılan araştırmalarda Sfenks cinsi kedilerin psikolojik problemler ile uğraşan insanların terapilerinde kullanılmış ve bu insanları olumlu olarak etkilediği gözlemlenmiştir. Sfenksler bu özellikleri bakımından psikologlar tarafından önerilen kedi türleri arasında yer almaktadır.

Tüm kedilerde olduğu gibi Sfenks cinsi kedilerde de denge kurma konusunda oldukça başarılı bir yanları vardır. Dengeleri kolay bir şekilde kuran ve koruyan bu kediler kapı üstleri ve rafların üzerinde ya da dar alanlarda rahat bir şekilde yürüyebilmektedir. Eğer bir Sfenks’i dar alanlarda ya da rafların üzerinde gördüğünüzde paniğe kapılmadan mükemmel bir dengeleri olduğunu hatırlayarak hayatınıza devam edebilirsiniz. Mükemmel dengelerinin yanında çok da iyi bir tırmanıcı olan Sfenks kedileri herhangi bir yere tırmanmayı oldukça fazla severler. Mırlama ve tırmalama huyları olmayan Sfenksler neyse ki ev eşyalarına da zarar vermemektedir.

Sahiplerine karşı oldukça bağlı olan bu kediler, her şeyi onlarla paylaşmak ister ve günün büyük bir kısmında birlikte vakit geçirmekten yana olurlar. Bu nedenle Sfenks cinsi kediler yoğun bir iş temposuna sahip kişiler için uygun kedilerden değildir. Sfenksler daha çok evden çalışan, normal bir iş temposu olan ve kalabalık bir aileye sahip olan kişiler tarafından bakılması tavsiye edilmektedir.

SFENKS SAĞLIK DURUMU

Tüm kedi cinslerinde olduğu gibi Sfenks cinsi kedilerde de aşı yaptırmak oldukça önemlidir. Özellikle yavruyken tüm hastalıklara açık ve hassas olan Sfenks kedilerinin düzenli bir şekilde aşılarının yaptırılması gerekmektedir. Tüysüz bir yapıya sahip olmaları nedeni ile çoğu zaman ısınma sorunu yaşayabilmektedirler. Özellikle kış aylarında soğukta kalmamalarına dikkat edilmesi gerekmektedir. Aksi halde sağlık problemlerine neden olabilmektedir. Kış aylarında evin içi 20-25 derece olmalıdır. Gerekli durumlarda üşümemeleri için kıyafet de giydirilebilir. Tüm bunların yanında temizliklerine de dikkat edilmesi gerekmektedir. Bazı Sfenks kedileri kendilerini yalayarak temizleme alışkanlığına sahip değillerdir. Her ne kadar tüysüz olsalar da beslenmeden kaynaklı derilerinde yağlanma olabilmektedir. Bu nedenle derilerini yalamaları gerekmektedir. Kendini yalama alışkanlığı kediye yavruluğundan itibaren kazandırılmalıdır.

SFENKS IRKININ EĞİTİMİ

Sfenksler diğer kedilere oranla daha zeki bir kedi türüdür. Bu nedenle de eğitilmeye daha yatkınlardır. Kolay öğrenen Sfenksler uyumlu ve sahiplerine olan düşkünlükleri ile kolay bir şekilde verilen komutları kavramaktadır. Tüm kedi türlerinde olduğu gibi Sfenks cinsi kedilerde de eğitime ne kadar erken başlanırsa o kadar verimli ve olumlu sonuç alınır. Eğitim sırasında kedinin dikkatini dağıtacak eşyalar olmamasına dikkat edilmelidir. Ortamda televizyon var ve açıksa kapatılması gerekmektedir. Eğitim sırasında doğru yaptığı komutlar sonrasında mama ödülü verebilirsiniz. Mama ödüllü eğitimi yemek öncesinde verdiğinizde eğitimi daha anlamlı kılacaktır. Aynı zamanda eğitim sırasında sahiplerin yumuşak ve kendilerinden emin bir ses tonu kullanması önerilmektedir.

SFENKS BESLENME DÜZENİ

Sfenksler özellikle yavruyken protein oranı yüksek mamalar ile beslenmesi tavsiye edilmektedir. Tahıl içermeyen mamalar önerilmekte olup arada yaş mama verilmesi de tavsiye edilmektedir. Fakat yaş mamalar kuru mamalara oranla daha lezzetli oldukları için fazla tüketilmemesi gereklidir. Yaş ve kuru mama karıştırılarak da kediye verilebilir. Ağız ve diş sağlığı açısından da kuru mama tercih edilmesi daha çok tavsiye edilmektedir. Verilen mama değiştirilmemelidir. Her seferinde farklı mama verilmesi durumunda sindirim problemleri yaşanabilmektedir. Eğer mama değişimi yapılacak ise düzenli olarak kullanılan mamanın içine biraz katarak ve kedi alıştırılarak yeni mamaya geçilmelidir. Mama kadar önemli olan bir diğer nokta ise sudur. Günlük olarak suyu yenilenmeli ve taze su verilmelidir. Dinlenmiş su verilmesi ve musluk suyu verilmemesine dikkat edilmelidir.

SFENKS TÜY YAPISI VE RENKLERİ

Sfenksler diğer kedi cinsleri arasında tüye sahip olmayan tek kedi türüdür. Tüysüz bir gövdeye sahip olan bu kedilerin kulaklarının dış kısımlarında, kuyrukta kısa ve ince olan minik tüyler bulunmaktadır. Vücudun geri kalan kısımları ise tamamen tüysüzdür. Tamamıyla tüysüz olan bu kedilerin bıyıkları da yoktur. Bıyıkları olan Sfenksler ise kısa ve seyrek bıyıklara sahiptir.

Sfenks cinsi kedilerin tüyleri yoktur. Fakat her ne kadar tüyleri olmasa da deri renkleri farklılık gösterebilmektedir. Hatta desenli Sfenksler de bulunmaktadır. Ten rengi, gri ya da toprak tonları gibi renklere sahip olabilmektedirler. Genellikle çift renklidirler.