Akita Özellikleri ve Hakkında Bilinmesi Gerekenler
GENEL YAŞAMA UYUMLULUK
Apartman yaşamına uyum sağlama: | ⭐⭐ |
İlk defa besleyenler için uyum: | ⭐⭐ |
Duygusallığa bağlı hassaslık: | ⭐⭐⭐⭐⭐ |
Evde yanlız kalabilme: | ⭐ |
AİLE YAŞAMINA UYUMLULUK
Aile ortamına uyum: | ⭐⭐⭐⭐⭐ |
Çocuklarla anlaşabilme: | ⭐ |
Evdeki diğer hayvanlarla anlaşabilme: | ⭐ |
Eve gelen yabancılarla anlaşabilme: | ⭐⭐ |
SAĞLIK ve BAKIM İHTİYAÇLARI
Tüy dökülme yoğunluğu: | ⭐⭐⭐⭐⭐ |
Salya akma potansiyeli: | ⭐⭐⭐⭐⭐ |
Bakım kolaylığı: | ⭐ |
Genel sağlık: | ⭐⭐⭐⭐ |
Kilo alma potansiyeli: | ⭐⭐⭐⭐ |
Boy: | ⭐⭐⭐⭐ |
EĞİTİLEBİLİRLİK
Eğitim kolaylığı: | ⭐⭐ |
Zeka seviyesi: | ⭐⭐ |
Tuvalet eğitimi: | ⭐⭐⭐ |
Havlama eğitimi: | ⭐⭐⭐⭐ |
FİZİKSEL İHTİYAÇLAR
Enerji seviyesi: | ⭐⭐⭐⭐ |
Yorgunluk: | ⭐⭐⭐ |
Egzersiz ihtiyacı: | ⭐⭐⭐⭐ |
Oyunculuk potansiyali: | ⭐⭐⭐⭐⭐ |
AKİTA'NIN ÖNE ÇIKAN ÖZELLİKLERİ
Akita güçlü, heybetli vücut yapısıyla ve cesur, bağımsız, inatçı karakter özellikleriyle ön plana çıkar. Ağır kemikli, orta büyüklükte Spitz tipi köpeklerin özelliklerini taşır. Akita Inu Japanese Akita, Akita Ken adlarıyla da anılmaktadır. Çift katmanlı, yoğun, sık alt katmana ve kısa, düz, pürüzlü dış katmanlı kürk yapısı görülür. Su geçirmez ve soğuk hava koşullarına dayanıklı olan tüyleriyle, bedeni kendi ısısını korur. Çevik, atletik ve formda yapısıyla tempolu ve kendinden emin yürüyüşe sahiptir. İlk defa köpek sahibi olacak kişilerin eğitiminde zorlanabileceği bir ırktır. Akita, Spitz ailesinin özelliklerini taşır ve farklı görevlerde çalışabilen, çok yönlü bir köpektir. Akita İnu köpekleri iyi bir yürüyüş arkadaşı, ailesinin sadık koruyucusu, bekçisi olacaktır.
AKİTA IRKININ TARİHİ
Akita Inu, Japon ırkı köpekleri arasında en ünlülerinden ve saygı duyulanlarındandır. 17. yüzyılın başlarında kuzey Japonya’da Akita şehrinde geliştirildi. Spitz tipi köpek türleri arasında yer aldı. Akita ırkının varlığı 1600’lü yıllara kadar uzanır. Antik Japon mezarlarında yer alan köpeklere benzetilseler de modern Akita, yedi yerli Japon köpek ırkının bir araya gelmesiyle 19. Yüzyılda yapılan çalışmaların bir sonucudur. Çalışmalar sonucunda bu ırkların en büyüğü olan Akita Inu, yerli Odate köpekleri gibi yerli Japon hayvanlarının en iyi temsilcileri kullanılarak birçok ırkında dahil olmasıyla restore edilmiştir.
Akita’nın geçmişte Japon kraliyetini koruduğu, kümes hayvanlarını ve ayı gibi büyük hayvanları avlamada kullanıldığı bilinmektedir. Büyük, çok yönlü olan Akitalar sürü halinde çalışan, avcılık yeteneği, iş ahlakı ve sahibine bağlılığı yüksek olan bir ırk olarak üretildi. Akita Inu ırkına ilk zamanlarda sadece imparator ailesi sahip olabiliyordu. İlerleyen zamanlarda sıradan insanlar da Akitaları aile koruyucusu olarak sahiplendi.
1918 yılında da orijinal Akita’yı korumak için Japonya Akita-inu Hozankai Derneği kurulmasına karar verildi. 1920’lı yıllarda Akita Inu ırkının sadakatini anlatan ve bu ırkın ünlenmesinde önemli olan bir gelişme yaşandı.
Hachiko adında, Japanese Akita Inu cinsi köpeğin sahibi bir profesördü. Profesör her gün saat 3’te işten evinine dönerdi. Sadık köpeği, sahibinin işten dönüşte tren istasyonunda beklerdi ve onu karşılardı. Profesör öldükten sonra sadık Akita Hachiko, kendisi de ölene kadar dokuz yıl boyunca her gün aynı tren istasyonuna gitmeye ve sahibini bekleme nöbetine devam etti. 1931’de Akita ırkının ve Haichiko’nun sadakatine duyulan saygıdan heykel yapıldı. Bu heykel Japonya’nın doğal anıtlarından biri olarak kabul edildi.
Akitalar yüzyıllardır mit ve efsanelerin konusu olmuştur. Japon kültüründe özel bir yerleri vardır. Örneğin bir çocuk dünyaya geldiğinde, anne babasına eski bir Japon geleneğine göre mutluluğu ve uzun yaşamı simgelediğine inanılan Akita heykelciği verilirmiş. 1920’lerin sadakatli ve sadık olma özelliğiyle ünlü Akita’sı Hachiko, Japonya’nın en sevilen ve önem verilen sembolleri arasında yer aldı.
Akita Inu türü zaman zaman yok olma tehlikesiyle karşı karşıya kalmıştır. Akita’nın hayatta kalması ve soyunun devam etmesi için 1927 yılında Japon ulusal cins kulübü kurulup çalışmalar yapmıştır. 1930’lu yıllarda Akita Inu ırkı Japonya’da resmi ırk olarak tanınmıştır.
1920’li yıllarda Akita Inu ırkının sadakatini dünya çapında üne kavuşturan Hachiko heykelini görmek için Amerikalı Helen Keller, Japon yetiştiricilerle Shibuyu’ya gitti. Akita Inu tarihinin önemli gelişme Amerikalı Helen Keller’in Japonya’yı ziyareti sonrasında eve dönerken Amerika Birleşik Devletleri’ne ilk Akita’yı getirmesiyle yaşandı. Bu ırkın geniş bir çevreye yayılmasında 2. Dünya Savaşı sonrasında Amerikalı askerlerin Akita Inu cinsi köpeklerle, Amerika Birleşik Devletleri’ne dönmeleri de etkili olmuştur.
Japon yetiştiriciler tarafından tarafında geliştirilen Akita ırkı, 1937 yılında Helen Keller tarafından Amerika’ya tanıtıldı. Amerika’ya gelen ilk Akita Inu köpeğinin Helen Keller ve Amerikalı yetiştiriciler, Japon Akita Inu ırkına ait olan tüm özelliklerini korumaya çalıştı. Ancak ilerleyen zamanlarda Akita Inu ırkı, Amerikan ve Japon Akita olarak iki farklı alt kategoriye ayrıldı. Bu iki tür köpeklerin birbirinden ayrılan farklı özellikleri vardı. Amerika’da kabul edilen Akita cinsinin kafa yapısı daha çok bir ayıya, Japonya’da kabul edilen Akita Inu’nun ise kafatası yapısı tilkiye benziyordu. Amerikan Akita’nın kürk rengi her renk olabilirken, Japon Akita’nın kürk rengi daha sınırlıydı.
Cins, 1972’de AKC tarafından tanındı ve ırk standartları belirlendi. Popülerlikleri bu gelişme sonrası her geçen gün artmaya ve ilgi görmeye devam etmektedir. Akita Inu geçmişten günümüze gelirken, korkusuz, cesur, sadık, itaatkar, ailesine bağlı gibi çeşitli ve özel olan karakter özelliklerini korumuşlardır. Günümüzde de Japonya’da bekçi ve polis köpeği olarak görev almaya devam etmektedir
AKİTA BOY ORANI
Akita iri kemikli, iri yapılı, daima tetikte görünen bir türdür. Vücudunun uzunluğu yüksekliğinden biraz daha fazladır. Yetişkin erkek Akitaların yükseliği 66-71 cm., dişilerin yüksekliği 60-66 cm. arası değişmektedir. Ağırlık ise erkeklerde 45-58 kg., dişilerde 32-45 kg. arası değişmektedir.
AKİTA KİŞİLİĞİ
Japon Akita Spitz ailesinin bir üyesidir. Spitz tipinin karakter ve fiziksel özelliklerini taşır. Akita dış görünüşü kemikli, iri ve heybetli bir ırktır. İnatçı, bağımsız ve cesur karakter özellikleriyle, güçlü fiziksel yanı birleştiğinde sahibini zaman zaman zorladıkları görülür. Ancak genel olarak iyi huylu ve uysal bir köpektir.
Akita ailesine çok sadık ve bağlıdır. Aile üyelerini sevdiklerini koruma görevine kendisini adarlar. Bu yüzden tehlike anında hiç düşünmeden sevdiklerini korumaya geçer. Genel olarak ailesiyle ve sevdikleriyle zaman geçirmek isterler. Birlikte oyun oynamak, dışarıda vakit geçirmek onlar için çok önemlidir. Aile içinde küçük çocuklarla çok iyi anlaşamazlar bu yüzden onlarla gözetiminiz altında bir araya getirmeniz daha iyi olur.
Yavru iken eğitilmesi ve sosyalleştirilmesi çok önemlidir. Japon Akita çevresindeki insanlara karşı çekingen ve iddialı davranabilir. Otoriter davranışlarıyla, yönetici kişi olmaya çalışırlar. Bu davranışların önüne geçebilmek için erken aşamada farklı yerlerde, farklı evcil havyanlar ve insanlarla iletişim kurmasını sağlamalısınız. İyi eğitilmezse köpeklere ve evcil hayvanlara karşı saldırgan davranabilir. Başka köpeklerle çok iyi anlaşamadığı için yaşadığı ortamda tek köpek olması gerekir. Çok iyi eğitilseler dahi hayvanlarla her zaman gözetimiz altında iletişim kurmaları ve oyun oynamaları önerilir.
Uyanık, zeki olan Akita ırkı inatçı ve bağımsız yanı sebebiyle eğitilmesi çok kolay olmayan bir köpektir. Herkesin yetiştirebileceği ve bakabileceği bir tür değildir. Akita sevgiyle, sabırla, tutarlı ve disiplinli şekilde eğitilmesi şart olan bir köpektir. Ailesine karşı sevecen ve oyuncu olurken, dışarıda tanımadığı insanlara karşı çekingen ve kuşkucudur. Akita Inu doğru yetiştirildiğinde, iyi bir sahiple birlikte olduğunda mükemmel bir dosttur.
Aktif ve hareketli bir köpektir. Egzersiz ihtiyacı oldukça fazladır. Gün içerisinde köpeğinizin ihtiyacını karşılayacak şekilde, onu sıkmadan egzersiz yaptırmalısınız Bu ihtiyacı karşılanırsa apartman hayatına uyum sağlayabilirler. Ancak egzersiz yapmasına rağmen evin içinde de aktif oldukları görülür. Büyük bir dairede, aktif olmasına da göstereceğiniz sabır ve imkanınız yoksa evde bakımı zorlaşabilir. Bu yüzden hem sizin hem de Akita’nın daha rahat etmesi için bahçeli ev ortamında, geniş arazide yaşaması daha uygun olabilir.
Çok fazla havlama eğilimleri yoktur. Gerekli durumlarda, uyarıcı havlamaları vardır. Tehlike sezdiğinde, tehdit oluşturan durumlarda ve kendi isteklerini sahibine yaptırmak istediğinde havlayarak bir şeyler anlatmaya çalışırlar. Havlamaları çok sık olmadığı ve iyi eğitildiğinde sus komutuyla susmayı bildikleri için, apartmanda yaşayan kişileri rahatsız etmeden bu davranışını kontrol edebilirsiniz.
Egzersiz ve eğitimlerde köpeğinize kesinlikle kötü davranmayın. Akita sevdiklerini koruduğu gibi kendini de korumayı iyi bilen bir cinstir. Bu yüzden ona karşı yaptığınız sert davranışta size karşılık verebilir. Kötü eğitilen ve kendisine kötü davranılan Akita Inu zaman içerisinde saldırgan bir köpek olabilir. O yüzden onlara sevgiyle yaklaşın.
Japonya kökenli Akita sevgi dolu, cesur, sadık koruyucu ve bekçi köpeği olarak ün kazanmıştır. Sahibine karşı sadık oluşu Hachiko adlı, Akita cinsi köpek tarafında kanıtlanmıştır. Hachiko ölen sahibinin ardından, 9 yıl boyunca birlikte gittikleri istasyona gitmeye devam etmiştir. Japanese Akita Inu köpeği sadık ve mükemmel bir dost olmasıyla filmlere de konu olmuştur.
AKİTA SAĞLIK DURUMU
Akita sağlıklıdır, ancak tüm ırklar gibi, belirli sağlık koşullarına eğilimlidirler. Akita ırkı bu hastalıkların herhangi birini veya tamamını almaz, ancak bu cinsi düşünüyorsanız, bunların farkında olmanız önemlidir.
Akita ırklarında görülebilecek sağlık sorunları başlıda şunlardır:
Patella luksasyonu
Renal-kortikal hipoplazi
Vogt-Koyanagi-Harada sendromu
Polinöropati
Entropiyon
Katarakt
Kalça-dirsek çıkığı
Retinal atrofi
Mide bükülmesi
Hipotiroid
Osteosarkom
Lenfosarkom
Pemfigus
AKİTA IRKININ BAKIMI
Akita Inu cinsinin bakımı zor değildir. Bu ırkın temiz olduğu ve çok fazla köpek kokusu yaymadığı bilinen bir gerçektir. Bu sebeple genel tüy dökmelerinin dışında bakım konusunda sahibini çok zorlamaz ve kapsamlı bir bakım uygulanması gerekmez. Haftada en az bir kez tüylerini taramanız ve fırçalamanız onları tüy dökülmesini kontrol altına alacaktır. Tarama işlemi ölü tüylerden bedeni arındırdığı gibi tüylerin daha parlak ve güzel görünmesini de sağlar.
Akita yıl boyunca genellikle az tüy döker. Ancak yılda iki kez İlkbahar ve sonbahar döneminde mevsim geçişlerinde dökülen tüylerde artış olabilir. Evinizde uçuşan ve öbekleşen tüyler görmek istemiyorsanız bu dönemlerde mümkünse her gün ya da en az 2-3 kez tarama ve fırçalama yapmalısınız.
Akita Inu çok fazla banyo yapmaya ihtiyaç duymaz. Kürk yapısı su geçirmez özellikte olduğu için aşırı banyo, bu tabakaya zarar verecektir. Banyo ihtiyacını karşılamak için 3 ayda bir kez ya da ekstra kirlendiğinde, çamurlandığında kısaca gerekli durumlarda yıkayabilirsiniz. Ancak mecbur kalmadıkça yıkamamaya özen gösterin.
Tırnaklarını uzamasına bağlı olarak ayda en az 1 kez kesmeniz gerekir. Aşırı uzun tırnaklar, ağrıya ve farklı sorunlara neden olabilir. Diş ve ağız sağlığı için de haftada 2- 3 kez dişlerini fırçalamayı ihmal etmemelisiniz.
Yapacağınız bu bakımlar sırasında göz, burun, kulak, pati ve genel olarak tüm bedeni de kontrol etmelisiniz. Bir önceki kontrollerinizden farklı bir durum gördüğünüz zaman veterinerinize danışarak, köpeğinizin sağlık durumu hakkında bilgi almayı ihmal etmemelisiniz.
AKİTA BESLENME DÜZENİ
Önerilen günlük miktar: Günde 3 ila 5 bardak yüksek kaliteli kuru gıda
Not: Yetişkin köpeğinizin ne kadar yediği, büyüklüğüne, yaşına, yapısına, metabolizmasına ve aktivite düzeyine bağlıdır. Köpekler de insanlar gibi bireylerdir ve hepsinin aynı miktarda yiyeceğe ihtiyacı yoktur. Oldukça aktif bir köpeğin hareket düzeyi düşük bir köpekten daha fazlasına ihtiyacı olacağını söylemeye gerek yok. Köpek mamanız ne kadar iyi olursa, köpeğinizin gelişimi ve tüy kalitesi de o derecede iyi olur.
Akita ırkı, kaldırıldıklarında ağır hissedilen tıknaz, kaslı köpeklerdir, ancak şişman olmamalıdırlar. Her zaman yemeği dışarıda bırakmak yerine yemeğini ölçerek ve günde iki kez besleyerek köpeğinizi iyi durumda tutun. Fazla kilolu olup olmadığından emin değilseniz, ona uygulamalı testi yapın. Ellerinizi sırtına koyun, başparmaklar omurga boyunca, parmaklar aşağı doğru yayılır. Sert bastırmadan kaburgalarını hissedebilmeli, ancak görmemelisiniz. Yapamıyorsanız, daha az şekere ve daha fazla egzersize ihtiyacı var.
AKİTA TÜY YAPISI VE RENKLERİ
Akita ırkının parlak, güzel kürkü, net ve belirgin renklere sahiptir. Beyaz, siyah, kırmızı, berindle, pinto, açık kahve tonları, benekli, desenli veya çizgilidir. Kürkünde bulunan renk ve tonlar kesin çizgilerle geçiş ayrılmamıştır. Beyaz Akitaların dışında, diğer renklerdeki Akita cinslerinin yüzünde maske görülmektedir.
Çift katmanlı kürk yapısına sahiptir. İlk katman kalın, yumuşak ve yoğundur. Dış katman ise ince, sert, düz ve vücuttan biraz uzak durmaktadır. Son katmanı, ilk katmana göre daha kısadır. Bu yapıdaki tüyleri Akita’nın soğuk, sıcak havalardan ve ıslanmaktan korumaktadır. Baş, bacak ve kulaklarında tüy yapısı kısadır. Vücudundaki tüylerin en uzun olduğu yer kuyruğudur. Bunun dışındaki bölgeler genel olarak kısadır. Akita ırkında fazla tüylenme ve yele, fırfır görünümü ırk standardına uygun değildir.
AKİTA IRKININ ÇOCUK VE EVCİL HAYVANLARLA GEÇİMİ
Hiçbir çocuğun bir Akita'dan daha sadık bir koruyucusu ve oyun arkadaşı olamaz, ancak kötü muamele görmüş bir Akita bir sorumluluk haline gelebilir ve hatta çocuğunuzun hayatını tehlikeye atabilir. Gençlere köpeklerle olan tüm etkileşimlerinde saygılı ve nazik olmayı öğretmek zorunludur. Köpekler ve çocuklar arasındaki oyun, iyi eğitimli köpeklerde bile her zaman denetlenmelidir.
Çocuklara her zaman köpeklere nasıl yaklaşacaklarını ve onlara nasıl dokunacaklarını öğretin ve her iki tarafın da herhangi bir ısırma veya kulak ve kuyruk çekmesini önlemek için köpekler ve küçük çocuklar arasındaki etkileşimleri her zaman denetleyin. Çocuğunuza uyurken veya yemek yerken hiçbir köpeğe yaklaşmamasını veya köpeğin mamasını elinden almaya çalışmamasını öğretin. Hiçbir köpek bir çocukla gözetimsiz bırakılmamalıdır.